Ομοσπονδία σε τοπίο ομίχλης

ΟΗΕ: Το 1990 εμφανίσθηκε για πρώτη φορά ο όρος διζωνικότητα στο Κυπριακό

Του Κώστα Βενιζέλου

Τριάντα οκτώ χρόνια μετά την τουρκική εισβολή και η συζήτηση για την ομοσπονδία, τη μορφή και το περιεχόμενό της συνεχίζεται. Είναι δε προφανές από τις συζητήσεις πως το τοπίο στο πεδίο αυτό δεν έχει ξεκαθαρίσει. Πολλοί δεν γνωρίζουν ποιος δεσμεύθηκε τι και, το χειρότερο, κάποιοι κρύβονται πίσω από μια γενική θέση, για να κατοχυρώσουν χειρισμούς και υποχωρήσεις. Όλες οι συζητήσεις, ακόμη και οι πρόσφατες, περιστρέφονται γύρω από τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου Μακαρίου-Ντενκτάς το 1977. Τι συμφώνησε και τι όχι και κατά πόσο περιελαμβανόταν στη συμφωνία και ο διζωνικός χαρακτήρας της ομοσπονδίας. Την ίδια ώρα, προκύπτει από τις δημόσιες συζητήσεις πως μια υποχώρηση, που θεωρήθηκε οδυνηρή, έχει μετατραπεί από κάποιους πολιτικούς και πολιτικές δυνάμεις σε σημαία και λάβαρο του αγώνα. Περαιτέρω, όσοι έχουν ενδιατρίψει στην πορεία του Κυπριακού εκτιμούν πως τα όσα συμφωνήθηκαν το 1977 πόρρω απέχουν από τα αυτά που συζητούνται σήμερα.

Διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας το ανάγνωσμα

Του Γεώργιου Κολοκασίδη*

Αναζωπυρώθηκε τελευταία η συζήτηση για τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία (ΔΔΟ). Αφορμή η εν εξελίξει διαπραγμάτευση. Τίθεται επίσης η άποψη ότι οι πολίτες δεν είναι έτοιμοι να τιμήσουν τη συνυπογραφή αυτής της λύσης από τους πολιτικούς. Άλλη παραλλαγή της θέσης είναι ότι δεν ενημερώθηκαν επαρκώς για το περιεχόμενο της ΔΔΟ ώστε να την αποδεχθούν. Σφάλλουν όλες οι ανωτέρω προσεγγίσεις.

Κατ’ αρχάς ας μην ιεροποιούμε την έσχατη οδυνηρή μας παραχώρηση. Η κοινοτική ομοσπονδία έγινε αποδεκτή από τον Μακάριο το 1977 έναντι εφαρμογής των τριών ελευθεριών και της εξασφάλισης της συνοχής του κράτους. Αν δεν υπάρξουν αυτά η ομοσπονδία καθίσταται προκάλυμμα συνομοσπονδίας και διχοτόμησης. Διότι η μη διασφάλιση ελεύθερης διακίνησης και εγκατάστασης ή και επανεγκατάστασης Ελλήνων στα νυν κατεχόμενα συνιστά, εκτός από ύψιστη αδικία, και οριστικό κοινωνικοφυλετικό διαχωρισμό. Αν δε αυτό συνοδευτεί και από μια χαλαρή ομοσπονδιακή δομή, τότε σφραγίζεται και θεσμικά η διχοτόμηση. Και μάλιστα η χειρότερη μορφή διχοτόμησης, καθώς θα διατηρούμε κάποιες επισφαλείς ομοσπονδιακές ρυθμίσεις χωρίς τα αγαθά μιας ουσιαστικής ενότητας.

Άλλη η ομο-σπονδία του Μακαρίου, άλλη του Χριστόφια

Του Κωστάκη Αντωνίου

O Σενέρ Λεβέντ δημοσιεύει αυτές τις μέρες, στην εφημερίδα «Πολίτης», πρακτικά του Ραούφ Ντενκτάς, που κατέγραψε ο τελευταίος στη συνάντηση που είχε με τον Μακάριο τον Ιανουάριο του 1977. Είναι αξιοσημείωτα όσα ανέφερε περί ομοσπονδίας ο Μακάριος, στη συνάντησή του εκείνη με τον Ντενκτάς. Του είπε: «Αποδέχομαι την ομοσπονδία, φυσικά υπό τον όρο να συμφωνήσουμε σε ελευθερία διακίνησης και εγκατάστασης και σε άλλα σημεία. Όμως, όταν λέμε ομοσπονδία, μήπως καταλαβαίνουμε το ίδιο πράγμα; Εγώ νομίζω ότι η τουρκική πλευρά έχει κατά νουν μια συνοσπονδία αποτελούμενη από δύο χωριστά κράτη. Εμείς αναφέραμε στις προτάσεις που σας υποβάλαμε προηγουμένως τι καταλαβαίνουμε όταν μιλάμε για ομοσπονδία...».