Γιορτάστηκε χθες η επέτειος της ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η κυπριακή «Ημέρα Ανεξαρτησίας», βέβαια, είναι η 16η Αυγούστου 1960, ενώ η 1η Οκτωβρίου καθιερώθηκε αργότερα ως η ημέρα του επετειακού εορτασμού. Τα μεσάνυκτα της Δευτέρας, 15ης Αυγούστου προς την Τρίτη 16η Αυγούστου, υπογράφτηκαν τα έγγραφα της κυπριακής ανεξαρτησίας από τον απερχόμενο κυβερνήτη Φουτ, τον πρέσβη της Ελλάδας Χριστόπουλο, τον Τούρκο πρόξενο Τουρέλ, τον πρόεδρο Μακάριο και τον αντιπρόεδρο Κουτσιούκ. Την τελετή συνόδευσαν οι ήχοι της Φιλαρμονικής της Αστυνομίας, ενώ επέστεψαν 21 χαιρετιστήριοι κανονιοβολισμοί.
Στις 10:00 το πρωί έγινε στο κτήριο της Βουλής των Αντιπροσώπων η «τελετή εγκαθιδρύσεως», που ξεκίνησε με την ορκωμοσία των πενήντα βουλευτών και την εκλογή προέδρου και αντιπροέδρου του σώματος (Κληρίδης και Μουντερίσογλου). Στη συνέχεια δόθηκε η διαβεβαίωση του προέδρου και του αντιπροέδρου της Δημοκρατίας και ακολούθως, στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου, έγινε η ορκωμοσία των υπουργών. Ορκίστηκαν οκτώ από τους δέκα υπουργούς (Αραούζος, Γιωρκάτζης, Θεοχάρης, Κυπριανού, Μανιέρα, Ορέκ, Α. Παπαδόπουλος και Πλουμέρ). Δεν είχε οριστεί ακόμη υπουργός Εξωτερικών, ενώ ο υπουργός Εργασίας, Τάσσος Παπαδόπουλος, βρισκόταν στην Αγγλία για ιατρικούς λόγους. Μετά την ορκωμοσία των υπουργών έγινε η έπαρση της κυπριακής σημαίας στο κτίριο της Βουλής και η επίσημη δοξολογία στο ναό της Φανερωμένης.
Ταυτόχρονα με τις τελετές στη Βουλή εγκατέλειπε την Κύπρο με αγγλικό πολεμικό ο τελευταίος αποικιακός κυβερνήτης, ενώ λίγο αργότερα κατέπλευσαν στο λιμάνι της Αμμοχώστου τα πλοία που έφεραν τους 650 άνδρες της ΤΟΥΡΔΥΚ και τους 950 αξιωματικούς και οπλίτες της ΕΛΔΥΚ. Η υποδοχή που επιφύλαξαν Έλληνες και Τούρκοι Κύπριοι (ιδιαίτερα οι δεύτεροι) στα στρατιωτικά αποσπάσματα ήταν θερμή, μαζικότερη και πολύ πιο ενθουσιώδης υποδοχή, όμως, επιφυλάχθηκε στο αεροδρόμιο Λευκωσίας στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ που επέστρεψαν στην Κύπρο το απόγευμα της ίδιας ημέρας. (Πηγές της εποχής αναφέρουν ότι τους υποδέχθηκαν 100.000 λαού.) Στην προσφώνησή του προς τους αγωνιστές ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος ανέφερε: «Εις τα ηρωικά πρόσωπά σας ο κυπριακός λαός με δάκρυα ευγνωμοσύνης και ρίγη συγκινήσεως βλέπει πάλιν τα ιερά σύμβολα του αγώνος και χαιρετίζει τους στυλοβάτας των αρχών εκείνων, τας οποίας, με επικεφαλής τον Διγενή και σας, τους ενδόξους αγωνιστάς της ΕΟΚΑ, με υπερανθρώπους θυσίας εξησφάλισε».
Από τις υπόλοιπες αντιδράσεις σημειώνουμε τη δημοσίευση συνέντευξης του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ, Εζεκία Παπαϊωάννου, που επαναλάμβανε την αντίθεση του κόμματός του στην παρουσία βρετανικών στρατευμάτων στην Κύπρο και ζητούσε το σχηματισμό «αντι-ιμπεριαλιστικού μετώπου».
Στην Τουρκία, με διαφωνούντες τους εξτρεμιστές, εκφράστηκε ικανοποίηση για «το θρίαμβο της ορθοφροσύνης και της διπλωματίας».
Αντίθετα, στην Ελλάδα, με εξαίρεση τις κυβερνητικές εφημερίδες, οι τόνοι ήταν χαμηλοί: «Συγκρατημένοι οι Έλληνες, ενθουσιώδεις οι Τούρκοι», ήταν ο τίτλος της μεγάλης κεντρώας αθηναϊκής εφημερίδας «Ελευθερία»...
*Ο Π. Παπαπολυβίου είναι αναπλ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Φιλελεύθερος", 2/8/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου