Σκέψεις για μετάβαση και των πολιτικών αρχηγών ενόψει τριμερούς
Τελικά αποφεύχθηκε η 15η Νοεμβρίου, ημέρα κατά την οποία οι Τούρκοι γιορτάζουν και εμείς... θρηνούμε, και ορίστηκε η 18η του μηνός για το «μεγάλο ραντεβού» της Νέας Υόρκης.
Οι Δημήτρης Χριστόφιας και Ντερβίς Έρογλου θα συναντηθούν με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, σε μια τριμερή συνάντηση. Η επιλογή από το ημερολόγιο δεν είναι καθόλου τυχαία, αφού μόλις μερικές ημέρες αργότερα, στις 23 του μήνα, θα υποβληθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας η σχετική έκθεση του Γ.Γ. των Η.Ε. για την πρόοδο των συνομιλιών. Καθόλου τυχαία δεν είναι και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Του Συμβουλίου Ασφαλείας προεδρεύει η Βρετανία, ενώ την έκθεση των Η.Ε. για το Κυπριακό θα παρουσιάσει ως εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα, ο πολυσυζητημένος Αλεξάντερ Ντάουνερ.
Ψάχνει «συντροφιά» στη Νέα Υόρκη;
Εύκολα θα έλεγε κανείς ότι οι οιωνοί δεν είναι καθόλου θετικοί για την ελληνική πλευρά. Ίσως να είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο που τις τελευταίες ημέρες ωριμάζει πολύ, σε κύκλους του Προεδρικού, η ιδέα να ζητήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τους αρχηγούς των κομμάτων να τον συνοδεύσουν στη Νέα Υόρκη. Μια προκαταρκτική βολιδοσκόπηση των προθέσεών τους, μας εξομολογείται αξιόπιστη πηγή του Προεδρικού, θα γίνει την ερχόμενη Τρίτη, στο άτυπο Συμβούλιο Αρχηγών. Μια τέτοια κίνηση, στο πρότυπο της πρακτικής που εφάρμοζαν στο παρελθόν και άλλοι Πρόεδροι, σίγουρα θα ελαφρύνει κάπως το βάρος στους ώμους του Δημήτρη Χριστόφια. Προκύπτει, όμως, ένα σοβαρό δίλημμα. Και προβληματίζει σοβαρά τους εμπνευστές της «ιδέας για εθνική αποστολή στη Νέα Υόρκη». Αν ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Μάριος Καρογιάν θα πρέπει να μείνει πίσω, και ως Πρόεδρος της Βουλής θα αναπληρώνει τον Πρόεδρο, τότε το κόμμα θα εκπροσωπήσει ο αναπληρωτής του, Γιώργος Κολοκασίδης. Αυτό από μόνο του «αποτελεί εφιάλτη» στους συγκεκριμένους κύκλους. Ενώ αρκετά δύσκολο, έως απίθανο, είναι να δεχτεί σε αυτήν τη συγκυρία μια τέτοια πρόσκληση ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, λόγω της όλης μέχρι σήμερα τοποθέτησης του Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος ασκεί έντονη κριτική και διατυπώνει αντιρρήσεις, τόσο για την απουσία ενημέρωσης όσο και για τα «τετελεσμένα» ενώπιον των οποίων έφερνε ο Πρόεδρος Χριστόφιας το Εθνικό Συμβούλιο. «Θα ερχόταν σε πλήρη αντίφαση με την αποδοχή μιας τέτοιας πρόσκλησης την υστάτη», υποστηρίζει στέλεχος της ανώτερης βαθμίδας του ΔΗΣΥ.
Πάντως, τις τελευταίες ημέρες στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών υπήρξαν πυρετώδεις προεργασίες για τον καθορισμό, τόσο του περιεχομένου όσο και της διαδικασίας της συνάντησης του Γ.Γ. με τους δυο ηγέτες. Έγκυροι κύκλοι αναφέρουν στη «Σ» από την έδρα των Η.Ε., ότι κατέληξαν να γίνει μόνο μια συνάντηση των τριών. Ο σκοπός αυτής της μεθόδευσης θα είναι, μετά τη συνάντηση, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους κύκλους, ο Μπαν Κι Μουν να είναι σε θέση να ανακοινώσει κάποιες συγκλίσεις στο περιουσιακό, έστω και σε δευτερεύοντα ζητήματα. Σαν τέτοιες συγκλίσεις εκτιμάται ότι θα προβληθούν τα σχετικά με την Επιτροπή Αποζημιώσεων και τον Οργανισμό Γης. «Χωρίς να υπάρχει καμία ελπίδα όχι να καταλήξουν, αλλά έστω και να βρεθούν σε σύγκλιση επί της ουσίας του ζητήματος, σε αυτά τα επιμέρους έχουμε την προσδοκία ότι, έστω και την υστάτη, θα γεφυρωθούν οι διαφορές...».
Η λογική τού εγχειρήματος
Η όλη λογική της συνάντησης, που εδώ και καιρό προωθείται, θα έπρεπε να είναι η ανακοίνωση κάποιων «ενθαρρυντικών αποτελεσμάτων» που θα παρουσιαστούν ως πρόγευση συμφωνίας. Με δεδομένο ότι ήταν, επίσης, από καιρό γνωστό ότι τέτοια αποτελέσματα και πρόοδος δεν υπήρχε, αρκετοί παράγοντες φλερτάρουν συνεχώς με τον πειρασμό να σκέφτονται ότι θα ήταν «εύλογο» τα Η.Ε. και ο ίδιος ο Γ.Γ να αρπάξουν αυτήν την ευκαιρία για να υποβάλουν μια διαδικασία υποβολής «γεφυρωτικών σκέψεων» στα ζητήματα όπου υπάρχουν αποκλίσεις και διαφωνίες. Από την τελευταία κατ’ ιδίαν (παρουσία μόνο του Αλεξάντερ Ντάουνερ) συνάντηση Χριστόφια-Έρογλου, προκύπτει ότι την ατζέντα για τις 18 Νοεμβρίου θα την καθορίσουν, από την πλευρά τους, στη νέα αυριανή συνάντηση. Το σχετικό σχόλιο του Αλεξάντερ Ντάουνερ, «ότι τα Η.Ε. αποδίδουν μεγάλη σημασία στη συνάντηση της Νέας Υόρκης, διότι παρατηρείται μια κάποια επιβράδυνση και ο Γενικός Γραμματέας θέλει, εκτός του περιουσιακού, να συζητήσει μαζί τους τη διαδικασία ευρύτερα», προδικάζει σίγουρα κάποια πράγματα και διαθέσεις. Πρώτον, το περιουσιακό δεν είναι το θέμα, αλλά μάλλον η αφορμή της συνάντησης των τριών. Ακριβώς με αφορμή τη «χλομή» πρόοδο και σε αυτό το ζήτημα, ο Μπαν Κι Μουν θα ανοίξει το ζήτημα της γενικής διαδικασίας. Το ότι ο Αλεξάντερ Ντάουνερ έσπευσε, γι' μια φορά ακόμα, να διευκρινίσει ότι «τα Η.Ε. δε θέλουν σε καμία περίπτωση να αλλάξουν τη διαδικασία», μαρτυρά ακριβώς τη σκέψη που γίνεται στην έδρα των Η.Ε. με «τις ευλογίες» και της ομάδας Ντάουνερ: Κάποια άλλη διαφορετική διαδικασία στο περιτύλιγμα της υφιστάμενης όμως…
Το δίλημμα του Δημήτρη Χριστόφια
Η ΛΟΓΙΚΗ των εξελίξεων έχει προδιαγραφεί από καιρό. Χριστόφιας και Έρογλου θα βρεθούν προ του διλήμματος: Είτε ο Γ.Γ θα προχωρήσει σε εκείνο που θα τους εξηγήσει, ότι δηλαδή βλέπει, παρά την πρόοδο, να μην υπάρχει αποδοτικός ρυθμός και, επομένως, στην Έκθεσή του προς το Συμβούλιο θα εμπεριέχεται συγκαλυμμένη «μομφή» είτε θα πρέπει μαζί του να αναζητήσουν (και να φανεί ότι ζητούν οι ίδιοι) μια κάποια άλλη διαδικασία. Το πραγματικό δίλημμα, όμως, θα το έχει ο Πρόεδρος Χριστόφιας. Διότι είναι δεδομένο ότι ο Ντερβίς Έρογλου θα συγκατανεύσει αμέσως στη συζήτηση «εναλλακτικών ιδεών». Τι θα πράξει τότε ο ίδιος; Θα επιμείνει μόνος του πια, σε αυτήν τη διαδικασία, την οποία ο Γ.Γ. θα επικρίνει μερικώς ή θα διολισθήσει σε μεθοδεύσεις και διαδικασίες που ούτε καν γνωρίζει πού μπορεί να φτάσουν; Οι συνεργάτες του Προέδρου της Δημοκρατίας φορτικά επαναλαμβάνουν και καθησυχάζουν με κατηγορηματικό τρόπο: Δεν πρόκειται ο Πρόεδρος να δεχτεί κάτι τέτοιο. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να ξεχάσει ότι ένας Τάσσος Παπαδόπουλος, από τη στιγμή που βρέθηκε στα Η.Ε., κατέληξε να δεχτεί την απευθείας επιδιαιτησία. Συνεπώς, οι κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις για τις προθέσεις του Δημήτρη Χριστόφια μπορεί στην ουσία να μη σημαίνουν πολλά πράγματα.
Οι τουρκικές μεθοδεύσεις και το σχέδιο απόκτησης τίτλων
ΟΣΟΝ αφορά τις ίδιες τις συζητήσεις για το «περιουσιακό», είναι πια καθαρό ότι η τουρκική πλευρά δεν μένει με σταυρωμένα τα χέρια. Φαίνεται να επιζητούν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία της άμεσης συζήτησης μπροστά στον ίδιο τον Μπαν Κι Μουν και θα επιμείνουν στις θέσεις που έχουν καταφέρει να χτίσουν τον τελευταίο καιρό, ως προς την προτεραιότητα των «δικαιωμάτων των χρηστών». Το μόνο ζήτημα που αντιμετωπίζει η τουρκική πλευρά, αφού θεωρεί ότι η θέση της αυτή συναντά γόνιμο έδαφος, είναι το βάρος των συνολικών αποζημιώσεων.
Είναι γι' αυτόν ακριβώς το λόγο που εκπονήθηκε από την Άγκυρα, όπως αποκάλυψε η τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ», σχέδιο για απόκτηση τίτλων ιδιοκτησίας των ελληνοκυπριακών περιουσιών, ώστε να δοθεί μια επίφαση διεθνούς νομιμότητας. Η προσπάθεια να δοθεί η εντύπωση πως διά της λεγόμενης επιτροπής αποζημιώσεων αλλάζουν χέρια οι περιουσίες με «νόμιμο τρόπο» και πως βαθμηδόν και με τη συναίνεση των Ελληνοκυπρίων θα τουρκοποιηθεί το κατεχόμενο τμήμα, αποτελεί ουσιαστικό στόχο της τουρκικής πλευράς. Όπως έγραψε η «Χουριέτ», ο Γκιουλ ζήτησε από τον γενικό διευθυντή της τουρκικής τράπεζας «Ιs» και πρόεδρο της τουρκικής Ένωσης Τραπεζών, Ερσίν Οζιντζέ, που μετείχε στη σύσκεψη, να συστήσει ειδική επιτροπή. Η λογική που αναπτύχθηκε στη σύσκεψη αναφέρει ότι «οι περιουσίες που θα περάσουν στα χέρια του κατοχικού καθεστώτος μέσω της λεγόμενης επιτροπής αποζημιώσεων και θα νομιμοποιηθούν από πλευράς διεθνούς δικαίου, θα πρέπει να δανειοδοτηθούν από την επιτροπή που θα συσταθεί με την υποστήριξη της Τουρκικής Ένωσης Τραπεζών και να αξιοποιηθούν σε διεθνές επίπεδο. Μάλιστα, η τ/κ εφημερίδα «Κίπρις» έδωσε και συγκεκριμένο παράδειγμα: Σε Ε/κ που αποτείνεται στη λεγόμενη επιτροπή αποζημιώσεων για μιαν ακίνητη περιουσία αξίας 10 εκατομμυρίων ευρώ, θα του καταβάλλεται η αποζημίωση και στη συνέχεια θα γίνονται διαπραγματεύσεις με το «χρήστη» της περιουσίας, ο οποίος θα καλείται να καταβάλει πέντε εκατομμύρια ευρώ, διαφορετικά το ακίνητο θα πωλείται.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Σημερινή", 7/11/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου