Όταν «απολογήθηκε» ο Ντάουνερ

Του Κώστα Μαυρίδη

Η πρόσφατη αποκάλυψη του περιεχομένου εγγράφων του ΟΗΕ αφορούσε -μεταξύ άλλων- τα διαμειφθέντα σε συνάντηση (16 Ιουλίου 2009) ανάμεσα στον ειδικό αντιπρόσωπο του ΟΗΕ στην Κύπρο Α. Ντάουνερ και τον Ν. Αναστασιάδη. Μετά τα δημοσιεύματα, υπήρξε βουβαμάρα επί της ουσίας. Η σχετική ανακοίνωση της ηγεσίας του ΔΗΣΥ αντί να δώσει εξηγήσεις, επικεντρώθηκε σε ερωτήματα ως προς το γιατί και ποιοί διέρρευσαν τα έγγραφα. Ουσιαστικά, επιβεβαιώνοντας την ουσία των αναφορών με βάση το περιεχόμενο. Μετά από βδομάδες, κατόπιν συνάντησης του Α. Ντάουνερ με το Ν. Αναστασιάδη, λέχθηκε από τον ίδιο το Ν. Αναστασιάδη ότι του απολογήθηκε για τις διαρροές των εγγράφων. Τα περί απολογίας για τη διαρροή των εγγράφων λέχθηκαν κι από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας μετά από δική τους συνάντηση.

Η απολογία από μόνη της και πάλι σημαίνει παραδοχή ότι η ουσία των αναφορών γύρω από το περιεχόμενο των εγγράφων ήταν σωστή.

Στο μεσοδιάστημα, τα δημοσιογραφικά ανανικά «σκυλιά» γάβγιζαν ότι τα έγγραφα δεν είναι αυθεντικά και ότι οι αναφορές είναι παραποιημένες. Αλλά δεν διερωτήθηκαν, γιατί απολογείται ο Ντάουνερ εφόσον δεν ήσαν αυθεντικά τα έγγραφα. Επιπλέον, την απολογία Ντάουνερ για τη διαρροή των εγγράφων, ο Ν. Αναστασιάδης μόνος του και χωρίς κανένα τεκμήριο, την ερμήνευσε ότι εξυπακούει και απολογία για το περιεχόμενο τους.

Τα πράγματα σκιαγραφούν περιβάλλον όπως το 2004. Αφενός, ο ειδικός αντιπρόσωπος του ΟΗΕ έχει την ίδια στόχευση όπως τον προκάτοχο του κι αφετέρου, συμβουλεύεται στο παρασκήνιο τους ίδιους στενούς συνεργάτες εντός Κύπρου που είναι οι ίδιοι που πρωτοστάτησαν υπέρ του σχεδίου Ανάν.

Εκείνο που πέρασε απαρατήρητο είναι ένα σημείο στα έγγραφα που δημοσιεύεται αυτούσιο και αφορά τον πυρήνα του κυπριακού προβλήματος. Στα έγγραφα φέρεται ο Ν. Αναστασιάδης να επισημαίνει στον Ντάουνερ ότι ο Πρόεδρος Χριστόφιας «χρειάζεται αποτελέσματα στο θέμα των περιουσιών, της επιστροφής των προσφύγων και της αποχώρησης των στρατευμάτων». Για τα εγγυητικά δικαιώματα της Τουρκίας, δεν υπάρχει λέξη, αφού προφανώς το έχει αποδεκτεί. Το σημείο βρίσκεται σε ευθυγράμμιση με τις απόψεις που κατά καιρούς εκφράζει, αν και στο Εθνικό Συμβούλιο δεσμεύτηκε σε άλλα, με βάση το κοινό ανακοινωθέν.

Η θέση του Ν. Αναστασιάδη για εγγυητικά δικαιώματα της Τουρκίας όπως συνάγεται από τα έγγραφα του ΟΗΕ, δυστυχώς ταυτίζεται και με την επιχειρηματολογία του για όσους απέρριπταν το σχέδιο Ανάν επειδή παρείχε εγγυητικά δικαιώματα στην Τουρκία. Είχε τότε προβάλει την άποψη ότι το δικαίωμα για επέμβαση η Τουρκία το έχει και σήμερα, χωρίς το σχέδιο Ανάν και χωρίς λύση. Τέτοια αξίωση, ουδέποτε έθεσε η Τουρκία επίσημα από το 1974 ως το 2004. Μπορεί μεν το επιχείρημα αυτό να νόμιζε ο Ν. Αναστασιάδης ότι θα καθησυχάσει τον κόσμο και θα προωθούσε αποδοχή του σχεδίου Ανάν, αλλά το μέγα ερώτημα είναι άλλο: με ποια λογική χαρίζεται ένα τέτοιο «δώρο» στην Τουρκία, με ενδεχόμενο όταν απορριφθεί το σχέδιο Ανάν, η Τουρκία να το προβάλει εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Επειδή δηλώνει στα ΜΜΕ ότι ο ίδιος, ως υποστηριχτής του ΝΑΙ είναι πιο πειστικός στους ξένους από τους υποστηριχτές του ΟΧΙ (!), θα ήταν ευχής έργον να εξηγήσει τι θα απαντήσει όταν η Τουρκία αξιώνει επεμβατικά δικαιώματα στη θάλασσα της Κύπρου και εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου με βάση τη δικές του θέσεις. Κι αν όντως πιστεύει σε μια λύση στην οποία η Τουρκία δεν θα έχει επεμβατικά δικαιώματα, όπως ακριβώς δεσμεύτηκε και στην πρόσφατη ανακοίνωση του Εθνικού Συμβουλίου, γιατί δεν το αξίωσε και από τον αντιπρόσωπο του ΟΗΕ;

*Ο Κώστας Μαυρίδης είναι ακαδημαϊκός.


Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Φιλελεύθερος", 26/9/2009